Czym jest dobra reputacja?
Dobrą reputację, stanowiącą warunek wykonywania zawodu przewoźnika drogowego, można zdefiniować jako spełnienie przez przedsiębiorcę transportowego lub zarządzającego transportem wymogu niekaralności za określone przestępstwa umyślne z dziedziny prawa handlowego, upadłościowego, płac i warunków zatrudnienia, prawa o ruchu drogowym, odpowiedzialności zawodowej, handlu ludźmi lub narkotykami albo inne poważne, bardzo poważne lub najpoważniejsze naruszenia przepisów w dziedzinie transportu drogowego.
Istotą dobrej reputacji jest legitymowanie się nią zarówno w czasie ubiegania się o zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego, jak i przez cały czas jego wykonywania.
Dobra reputacja w czasie ubiegania się o zezwolenie
W przypadku ubiegania się o zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego o posiadaniu dobrej reputacji decyduje niekaralność za konkretne przestępstwa umyślne w dziedzinach określonych w art. 6 ust. 1 lit. a rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, wymienione w art. 5 ust 2a ustawy o transporcie drogowym oraz brak uznania w którymś z państw członkowskich za niezdolnego do kierowania operacjami transportowymi przedsiębiorcy.
W celu wykazania dobrej reputacji potrzebne jest zaświadczenie z Krajowego Rejestru Karnego o niekaralności za wskazane przestępstwa. Potrzebne jest również złożenie oświadczenia o niekaralności za poważne naruszenia, o których mowa w art. 6 ust. 1 lit. b rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, w tym najpoważniejsze naruszenia określone w załączniku IV do rozporządzenia (WE) nr 1071/2009.
Chodzi o konkretne, wymienione w ustawie przestępstwa, a nie ogólny wymóg niekaralności. W art. 5 ust 2a ustawy o transporcie drogowym wskazano, że chodzi o następujące przestępstwa: z art. 173-175, art. 178-180, art. 189a, art. 218-221, art. 296-306 i art. 308 Kodeksu karnego, art. 586-589 Kodeksu spółek handlowych, art. 522 i art. 523 Prawa upadłościowego, art. 53-64 i art. 68 ustawy o przeciwdziałaniu narkomanii, art. 399 i art. 400 Prawa restrukturyzacyjnego. Karalność za inne, niewymienione w przepisie przestępstwa, nie powoduje utraty dobrej reputacji.
Dobra reputacja w czasie wykonywania zawodu przewoźnika
Dobra reputacja jest wymagana przez cały czas wykonywania zawodu przewoźnika drogowego, a jej utrata będzie powodowała niemożność jego wykonywania.
Wobec przewoźnika drogowego, zarządzającego transportem lub osoby fizycznej wykonującej zadania zarządzającego transportem w imieniu mikroprzedsiębiorcy zostanie wszczęte postępowanie w zakresie spełniania wymogu dobrej reputacji w sytuacji gdy:
1. wobec członka organu zarządzającego osoby prawnej, osoby zarządzającej spółką jawną, komandytową lub komandytowo-akcyjną, osoby fizycznej prowadzącej działalność gospodarczą, zarządzającego transportem lub osoby fizycznej wykonującej zadania zarządzającego transportem w imieniu mikroprzedsiębiorcy, orzeczono prawomocny wyrok skazujący za przestępstwo w dziedzinach określonych w art. 6 ust. 1 lit. a rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, wymienione w art. 5 ust. 2a;
2. wobec przewoźnika drogowego, zarządzającego transportem lub osoby fizycznej wykonującej zadania zarządzającego transportem w imieniu mikroprzedsiębiorcy:
- wydano wykonalną decyzję administracyjną lub wykonalne decyzje administracyjne o nałożeniu kary pieniężnej za poważne lub bardzo poważne naruszenia wymienione w odpowiednich przepisach, jeżeli częstotliwość ich występowania wymaga oceny dobrej reputacji,
- wydano wykonalną decyzję administracyjną o nałożeniu kary pieniężnej za naruszenie określone w załączniku nr 3 lub 4 do ustawy o transporcie drogowym lub załączniku nr 1 do ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych, które zgodnie z załącznikiem I do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403 zostało zakwalifikowane jako najpoważniejsze naruszenie,
- orzeczono lub nałożono prawomocnie karę w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej lub państwie członkowskim Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stronie umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym za naruszenie, które zgodnie z załącznikiem I do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403 zostało zakwalifikowane jako najpoważniejsze naruszenie; poważne naruszenie lub bardzo poważne naruszenie, jeżeli częstotliwość występowania naruszeń, zgodnie z załącznikiem II do tego rozporządzenia, wymaga oceny dobrej reputacji.
Postępowanie w zakresie spełniania wymogu dobrej reputacji przewoźnika drogowego zostanie wszczęte również wtedy, gdy wobec kierowcy wykonującego przewóz na rzecz tego przewoźnika drogowego orzeczono lub nałożono w drodze mandatu karnego lub mandatów karnych prawomocnie karę za wykroczenie stanowiące naruszenie określone w załączniku nr 1 do ustawy o transporcie drogowym lub załączniku nr 1 do ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r. o przewozie towarów niebezpiecznych, które zostało zakwalifikowane jako najpoważniejsze naruszenie lub poważne naruszenie lub bardzo poważne naruszenie, jeżeli częstotliwość występowania naruszeń, zgodnie z załącznikiem II do tego rozporządzenia, wymaga oceny dobrej reputacji.
Jeśli toczy się wobec Państwa postępowanie odnośnie kontroli dobrej reputacji lub chcielibyście sprawdzić czy Wasza reputacja nie jest zagrożona zapraszamy do kontaktu z nami.
Dokonamy kompletnego audytu wszystkich zagadnień związanych z dobrą reputacją przewoźnika oraz zarządzającego transportem CKZ.
Utrata dobrej reputacji – postępowanie
Samo podejrzenie lub oskarżenie o popełnienie przestępstwa, nie powoduje utraty dobrej reputacji. Skutek taki wywiera dopiero prawomocne skazanie, przy czym utrata dobrej reputacji nie następuje automatycznie, ale musi być wydana w tym przedmiocie decyzja, poprzedzona postępowaniem administracyjnym przeprowadzonym przez odpowiedni organ (art. 7d ust. 2 ustawy o transporcie drogowym). Organem tym jest starosta właściwy ze względu siedzibę przewoźnika – w przypadku transportu krajowego, albo Główny Inspektor Transportu Drogowego – w przypadku licencji wspólnotowej, jeżeli przedsiębiorca nie występował z wnioskiem o wydanie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego przez starostę.
W przypadku naruszeń innych niż popełnienie przestępstwa, a powodujących utratę dobrej reputacji, jej utrata również nie następuje automatycznie z chwilą dokonania naruszenia lub ukarania za nie. Ukaranie za naruszenie stanowi podstawę przeprowadzenia przez odpowiedni organ (starostę lub GITD) postępowania w zakresie spełniania wymogu dobrej reputacji, które to postępowania może zakończyć się w dwojaki sposób:
- wydaniem decyzji stwierdzającej utratę dobrej reputacji – w przypadku uznania, że utrata dobrej reputacji będzie stanowiła proporcjonalną reakcję za popełnione naruszenia, albo
- wydaniem decyzji stwierdzającej, że dobra reputacja pozostaje nienaruszona
- w przypadku uznania, że utrata dobrej reputacji będzie stanowiła nieproporcjonalną reakcję za popełnione naruszenia.
W przypadku prawomocnego skazania za przestępstwo, wydanie decyzji stwierdzającej utratę dobrej reputacji jest obligatoryjne. Prawomocne skazanie za przestępstwo wprost przekłada się na decyzję organu, nie pozostawiając w tym zakresie luzu decyzyjnego (Staroście lub GITD). Tak przynajmniej wynika z literalnego brzmienia przepisów ustawy transporcie drogowym.
Natomiast w przypadku dopuszczenia się naruszeń innych niż popełnienie przestępstwa, może to, ale nie musi, skutkować utratą dobrej reputacji. Ostateczne decyzja w tym zakresie należy do odpowiedniego organu – Starosty lub Głównego Inspektora Transportu Drogowego (w zależności od rodzaju licencji).
Okoliczności brane pod uwagę przez organ przy ocenie dobrej reputacji
W przypadku naruszeń innych niż popełnienie przestępstwa, przy dokonywaniu oceny dobrej reputacji, organ weźmie pod uwagę w szczególności:
- czy liczba stwierdzonych naruszeń jest nieznaczna w stosunku do liczby kierowców zatrudnionych przez przedsiębiorcę bądź będących w jego dyspozycji oraz skali prowadzonych operacji transportowych;
- czy istnieje możliwość poprawy sytuacji w przedsiębiorstwie, w tym czy w przedsiębiorstwie podjęto działania mające na celu wdrożenie prawidłowej dyscypliny pracy lub wdrożono procedury zapobiegające powstawaniu naruszeń obowiązków lub warunków przewozu drogowego;
- interes społeczny kontynuacji działalności gospodarczej przez przedsiębiorcę, w szczególności jeżeli cofnięcie zezwolenia na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego spowodowałoby w znaczący sposób wzrost poziomu bezrobocia w miejscowości, gminie lub regionie;
- opinię polskiej organizacji o zasięgu ogólnokrajowym zrzeszającej przewoźników drogowych, działającej od co najmniej 3 lat, której przedsiębiorca jest członkiem.
Katalog wyżej wymienionych okoliczności nie jest jednak zamknięty, na co wskazuje zwrot „w szczególności”, a zatem organ będzie mógł wziąć pod uwagę również inne okoliczności, które nie zostały wymienione w przepisach wprost.
Konsekwencje utraty dobrej reputacji
Z utratą dobrej reputacji wiążą się poważne konsekwencje, bowiem w przypadku stwierdzenie jej utraty, odpowiedni organ (Starosta lub GITD) zawiesi zezwolenie na wykonywanie zawodu przewoźnika drogowego. W takiej sytuacji wykonywanie transportu drogowego będzie równoznaczne z wykonywaniem przewozu bez zezwolenia.
Odzyskanie dobrej reputacji (środki rehabilitacyjne)
Utrata dobrej reputacji nie jest bezterminowa. Możliwe jest jej odzyskanie przez zastosowanie środków rehabilitacyjnych. Ustawa o transporcie drogowym (art. 7e) odwołując się do art. 6 ust. 3 rozporządzenia (WE) nr 1071/2009, wymienia następujące środki rehabilitacyjne:
- zatarcie skazania za przestępstwa określone w art. 5 ust. 2a;
- zatarcie skazania za wykroczenia stanowiące naruszenia określone w załączniku IV do rozporządzenia (WE) nr 1071/2009 lub załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403;
- upływ roku od dnia nałożenia grzywny w formie mandatu karnego za wykroczenia stanowiące naruszenia określone w załączniku IV do rozporządzenia (WE) nr 1071/2009 lub załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403;
- uznanie za niebyłe nałożonych sankcji administracyjnych za naruszenia określone w załączniku IV do rozporządzenia (WE) nr 1071/2009 lub załączniku I do rozporządzenia Komisji (UE) 2016/403.
Sankcję administracyjna uważa się za niebyłą – po upływie roku od dnia wykonania decyzji administracyjnej o jej nałożeniu.